زن‌های معتاد سینمای ایران! + تصاویر

سریـال مادرانـه بهانـه ای شده که تا مروری بر کارنامـه کاری بازیگران زنی داشته باشیم کـه در این سال ها نقش یک معتاد را بازی کرده اند. خانم بازیگر از سختی های ایفای نقش معتاد می گوید اولینی کـه در سینمای ایران بعد از انقلاب نقش زن معتاد را ایفا کرد، خانم بازیگر از سختی های ایفای نقش معتاد می گوید فریماه فرجامـی است.

سریـال مادرانـه بهانـه ای شده که تا مروری بر کارنامـه کاری بازیگران زنی داشته باشیم کـه در این سال ها نقش یک معتاد را بازی کرده اند و در یـاد و خاطره مخاطبان ماندگار شده اند. خانم بازیگر از سختی های ایفای نقش معتاد می گوید اولینی کـه در سینمای ایران بعد از انقلاب نقش زن معتاد را ایفا کرد، فریماه فرجامـی است. او با حضور درون فیلم «تیغ و ابریشم» از سال ۶۴ که تا به امروز درون ذهن بسیـاری از ایرانیـان ماندگار شده است. درون ادامـه نگاهی داریم بـه ۷ چهره برتری کـه در این سال ها نقش ماندگاری از حضور خود بر صفحه تلویزیون و پرده سینما بر جای گذاشته اند. فریماه فرجامـی؛ تیغ و ابریشم، متولد ۱۳۳۰
با ساخت فیلم «تیغ و ابریشم» کاراکتر زن معتاد بـه شکلی جدی وارد سینمای ایران شد و فریماه فرجانی، نقش زنی معتاد را کـه سرخورده از برآورده نشدن رؤیـاهایش درون آن سوی مرزها بـه اعتیـاد کشیده شده هست به خوبی درون این اثر ایفا مـی کند. چهره مغموم و خاص فرجامـی همراه با کارگردانی مسعود کیمـیایی کـه خود پیش از آن یکی از ماندنی ترین شخصیت های معتاد درون سینمای ایران را پرورانده بود (با بازی بهروز وثوقی درون نقش سید درون فیلم تحسین شده «گوزن ها») بـه یک بازی بیرونی کنترل شده به منظور نمایش رنج دیدگی این زن تبدیل شد؛ رنج دیدگی باورپذیری کـه راهی جز برایش باقی نگذاشت.

فرزاد مؤتمن درباره این نقش مـی گوید:
فرزاد مؤتمن کـه هنوز بسیـاری از افراد فیلم «شب های روشن» او را بـه یـاد دارند درون مورد بازی خانم فرجامـی درون این فیلم مـی گوید: خانم بازیگر از سختی های ایفای نقش معتاد می گوید «تیغ و ابریشم، خاطره بسیـار دوری است. من این فیلم را درون همان سال های ۶۴، ۶۵ دیدم و پس از آن دیگر موقعیت بازبینی اش را پیدا نکردم اما هنوز بـه خاطر دارم کـه در آن دوره وقتی فیلم را مـی دیدم بازی فریماه فرجامـی یکی از نقاط قوت فیلم بـه نظر مـی رسید زیرا تصویری خیلی باورپذیر و ملموس را از یک زن معتاد ارائه مـی داد. شاید درون خوب بودن کار خانم فرجامـی ذکر همـین نکته کافی باشد کـه بگویم بعد از گذشت این همـه سال وقتی درباره کارکترهای معتاد فکر مـی کنم، یکی تصویر فریماه فرجامـی بـه ذهنم مـی آید و یکی بهروز وثوقی درون فیلم گوزن ها».

پانته آ بهرام؛ مسافر، متولد ۱۳۴۸
یکی از پرمخاطب ترین سریـال های تلویزیون چه درون زمان خودش و چه درون سال های بعد از آن، «مسافر» بود؛ اثری کـه به لحاظ داستانی و بازی بازیگرانش توانسته هنوز هم درون یـاد و خاطر ایرانیـان بماند. «مسافر» بـه دلیل بازی خاص پانته آ بهرام درون نقش یک معتاد بـه نام منیژه و لحن و ادای دیـالوگ، جایگاه متفاوتی درون مـیان کارهای او دارد. بهرام درون این سریـال چهره جدیدی از یک زن معتاد را کـه به خاطر اعتیـادش همـه چیز را از دست مـی دهد، ارائه کرد. او کـه در این سریـال با ابوالفضل پورعرب همبازی بود، درون بسیـاری از مواقع بازی همسطح و در پاره ای موارد بالاتر از او را بـه نمایش گذاشت. بهرام درون آن سال ها چهره جدیدی درون تلویزیون بود و همـین امر هم بـه او کمک کرد که تا نقشش را به منظور بیننده باور پذیر کند.

مـهران احمدی درباره این نقش مـی گوید:
مـهران احمدی کـه در چندین اثر با پانته آ بهرام همکار بوده درون مورد ایفای نقش اش درون سریـال «مسافر» مـی گوید: «خانم بهرام درون سریـال «مسافر» مانند همـیشـه از عهده ایفای نقش شان بـه خوبی برآمدند و یکی از نوابغ بازیگری هستند. بـه نظرم یکی از بهترین نقش های فرد معتاد را خانم بهرام درون این اثر، ایفا کرده اند. نمـی دانم بگویم متاسفانـه یـا خوشبختانـه اما اکثر بازیگران خانم ما بـه کارکتری کـه مـی خواهند بازی کنند، خیلی اهمـیت مـی دهند و پذیرای هر نقشی نیستند. وقتی قرار هست شما نقش یک فرد معتاد را ایفا کنید، طبیعی هست که چهره تان دستخوش تغییرات زیـادی مـی شود و زیبایی اش را از دست مـی دهد و به همـین دلیل همـه خانم ها چنین نقشی را نمـی پذیرند. اما خانم بهرام از جمله بازیگرانی هست که به منظور رسیدن بـه نقش اش و ملموس آن به منظور مخاطب از هیچ تلاشی دریغ نمـی کند و در مسافر هم دیدیم کـه چنین اتفاقی رخ داد. درون کنار اینکه فراموش نکنید بازی درون نقش یک فرد معتاد بسیـار سخت هست زیرا حتما مراقب باشید کـه تبدیل بـه تیپ و کلیشـه نشوید. خانم بهرام درون این کار یکی از غیر کلیشـه ای ترین نقش ها را ایفا کرد. من ۲ نقش معتاد را هرگز فراموش نمـی کنم؛ یکی نقش خانم بهرام درون سریـال «مسافر» و دیگری نقش باران کوثری درون فیلم «خون بازی»؛ این دو بی نظیرند».

ستاره اسکندری، داستان یک شـهر، مرگ تدریجی یک رؤیـا، متولد ۱۳۵۰
یکی از بهترین بازی های ستاره اسکندری درون سال ۷۸ و زمانی بود کـه در یکی از اپیزودهای مجموعه «داستان یک شـهر» نقش معتادی را بازی کرد کـه پدرش درون سن پایین او را بـه اجبار بـه عقد مردی مـیانسال و معتاد درآورده بود. اصغر فرهادی زمانی این قصه را مـی سازد کـه تا پیش از آن هنوز تصویری از یک زن معتاد درون تلویزیون نشان داده نشده بود. اما این کارگردان موفق مـی شود یکی از بهترین بازی ها را از اسکندری درون این نقش بگیرد؛ نقشی کـه اگرچه کوتاه بود اما درون ذهن بسیـاری ماندگار شد. ستاره یک بار دیگر نیز درون مجموعه «مرگ تدریجی یک رؤیـا» بـه کارگردانی فریدون جیرانی نقش یک زن معتاد را بـه خوبی بـه تصویر مـی کشد و با اینکه غالبا که تا پیش از آن نقش های مثبتی را ایفا کرده اما شخصیت منفی ساناز را خیلی خوب بـه مخاطب معرفی مـی کند.

ستاره اسکندری درباره این نقش مـی گوید:
خود اسکندری هم این نقش ها را بـه خوبی بـه یـاد دارد و در خصوص نقشی کـه در «داستان یک شـهر» ایفا کرده، مـی گوید:«زمانی کـه من این نقش را بازی کردم درون تلویزیون بـه این شکل بـه موضوع و حضور یک زن معتاد پرداخته نشده بود و به همـین دلیل این نقش را خیلی دوست داشتم. بسیـاری این تصور را داشتند کـه تصاویر فیلم، مستند است. درون مورد «مرگ تدریجی یک رؤیـا» هم حتما بگویم همـیشـه دوست دارم نقش های متفاوتی را ایفا کنم. ممکن هست در نگاه کلی نقش هایم تفاوت چندانی با هم نداشته باشند، اما درون جزئیـات از هم فاصله دارند. من تجربه بازی با لهجه های متعدد و آدم هایی درون طبقات اجتماعی مختلف را دارم و مثبت یـا منفی بودن شخصیت ها برایم خیلی فرقی ندارد».

باران کوثری؛ خون بازی، متولد ۱۳۶۴
بدون شک یکی از بهترین نقش هایی کـه تا بـه امروز باران کوثری ایفا کرده است، درون فیلم سینمایی «خون بازی» بـه کارگردانی مادرش، رخشان بنی اعتماد بوده است. باران درون این فیلم نقش سارا، معتادی را بازی مـی کند کـه قرار هست نامزدش به منظور ازدواج با او از کانادا بازگردد. مادر سارا کـه بیتا فرهی نقش اش را ایفا مـی کند، سعی دارد او را با خود بـه شمال ببرد که تا مصرف مواد مخدر را ترک کند. شاید نقش سارا درون «خون بازی» از آن نقش هایی هست که هر بازیگری دوست دارد آن را به منظور یک بار هم کـه شده، تجربه کند. شخصیت سارا درون این فیلم ضد همـه کلیشـه هایی بود کـه در سینمای ایران که تا به آن روز از یک شخص معتاد بـه تصویر کشیده شده؛ تصویری جدید اما واقعی و باورپذیر کـه کوثری بـه خوبی از عهده ایفای آن برآمد.

مـهران احمدی درباره این نقش مـی گوید:
مـهران احمدی کـه سابقه همکاری با باران کوثری را نیز دارد، مـی گوید: «یکی از ماندگارترین نقش هایی کـه این بازیگر ایفا کرده درون فیلم «خون بازی» است. بـه نظرم تمامـی خصایصی کـه خانم پانته آ بهرام درون «مسافر» داشتند، خانم کوثری نیز درون فیلم «خون بازی» از خودشان نشان دادند. خانم کوثری جزو آن دسته بازیگرانی هست که وقتی نقشی را مـی پذیرد، ساعت ها و روزها برایش زمان مـی گذارد و با آن شخصیت بـه اصطلاح قاطی مـی شود و بی اهمـیت از کنار آن عبور نمـی کند که تا شخصیتی را کـه قرار هست نقش اش را ایفا کند، به منظور مخاطب باورپذیر کند. شخصیت سارا درون «خون بازی» بـه خاطر روحی کـه خانم کوثری بـه آن داده بود، کاملا به منظور مخاطب بـه شکل ملموس درآمده بود. درون کنار اینکه کلیشـه ای نبود و تماشاگر مـی توانست باورش کند».

طناز طباطبایی؛ مرهم، متولد ۱۳۶۲
طناز طباطبایی از آن دسته بازیگرانی هست که کم کار مـی کند اما درون انتخاب نقش هایش همـیشـه وسواس زیـادی بـه خرج مـی دهد و نمـی توانید نمونـه ای از کارهایش را ببینید و به توانایی اش درون بازیگری خرده بگیرید. یقینا یکی از ماندگارترین آثاری کـه در کارنامـه کاری طناز به منظور همـیشـه پررنگ مـی ماند، فیلم «مرهم» هست که علیرضا داودنژاد آن را کارگردانی کرده و از دریچه ای نو بـه معضل اعتیـاد پرداخته است. طباطبایی درون این فیلم نقش یک معتاد را بازی مـی کند کـه خانواده ای سنتی دارد؛ خانواده ای کـه هیچ گاه نتوانسته با آن ارتباط برقرار کند و تنـها مادربزرگ پیرش بـه رغم سن بالایی کـه دارد مـی تواند او را درک کند. نقشی کـه طباطبایی درون این فیلم بازی مـی کند درون کنار ضد کلیشـه بودنش توانایی این بازیگر جوان را نیز بـه تصویر مـی کشد.

طناز طباطبایی درباره این نقش مـی گوید:
طناز طباطبایی بـه خوبی نقش زیبایی را کـه در «مرهم» بـه تصویر کشیده درون خاطر دارد و در این باره مـی گوید: «من همـیشـه بـه ایفای نقش هایی کـه بیـانگر معضلات اجتماعی است، علاقه مندم و به نظرم نقش های جذابی مـی آیند. اعتیـاد نیز یکی از این معضلات هست که شخص نادانسته بـه آن مبتلا مـی شود و فکر مـی کنم وظیفه من و سایر سینماگران هست که با استفاده از موقعیت کاری مان پیش آگاهی هایی درون این زمـینـه بـه افراد بدهیم. اینکه بدانند اگر بـه اعتیـاد مبتلا شوند چه آینده ای انتظارشان را مـی کشد. من درون «مرهم» نقش معتادی را بازی کرده ام کـه اعتیـادش بـه دراگ های مخدر نیست بلکه دراگ محرک مصرف مـی کند؛ چیزی کـه این روزها درون بین افراد معتاد بیشتر شاهدش هستیم و این خوش بینی درون ذهن اشخاص شکل گرفته کـه دراگ های محرک مانند دراگ های مخدر آسیب رسان و اعتیـادآور نیستند درون حالی کـه تحقیقات ثابت کرده اند دراگ های محرک بـه خاطر آسیب هایی کـه به روان افراد مـی رساند، مضرتر هستند و فرد را بیشتر درگیر خودشان مـی کنند.

اما متاسفانـه این آگاهی وجود ندارد و بسیـاری از جوانان ما درگیر این مسئله مـی شوند. نمـی دانم گفتن این حرف صحیح هست یـا نـه اما گاهی پیش مـی آید کـه برخی از ما بـه خاطر بی انگیزگی، بی هدفی و بی برنامگی به منظور آینده مان دچار ناامـیدی مـی شویم و فکر مـی کنیم با مصرف مواد مخدر یـا محرک، حتی اگر شده بـه شکل تفریحی و مقطعی مـی توانیم مشکلات مان را حل و فصل کنیم درون حالی کـه این کار خودش یک مشکل بر مشکلات ما اضافه مـی کند».

بهاره افشاری؛ تسویـه حساب، متولد ۱۳۶۳
از زمانی کـه بهاره افشاری پا بـه دنیـای بازیگری گذاشته، تقریبا توانسته ازعهده ایفای تمام نقش هایش بـه خوبی برآید و یکی از این بهترین کارهایش فیلم «تسویـه حساب» تهمـینـه مـیلانی است. افشاری درون این فیلم نقش لیلا، معتادی را بازی مـی کند کـه از کودکی بـه خاطر محیطی کـه در آن رشد کرده رو بـه سیگار و اعتیـاد آورده و در سن جوانی با دنیـایی از مشکلات و سختی روبه روست اما آنچه جالب توجه هست این هست که او درون حالی شخصیت یک فرد معتاد را به منظور مخاطبش باورپذیر مـی کند کـه در زندگی روزانـه حتی با کشیدن سیگار هم بیگانـه است.

بهاره افشاری درباره این نقش مـی گوید:
بازیگر نقش لیلا درون خصوص روزهایی کـه فیلمبرداری «تسویـه حساب» را پشت سر مـی گذاشت، مـی گوید: «این کار اولین کار سینمایی ام بود و از مدیوم سینما شناخت چندانی نداشتم. شخصیت لیلا مابازای خارجی داشت و خانم مـیلانی از این شخصیت ایده گرفته و یک مصاحبه و فیلم مستندی نیز درون مورد این شخصیت داشتند و خیلی دقیق و ظریف آن را مـی شناختند و تمام اطلاعات را درون مورد زندگی این فرد بـه من دادند. اما موضوعی کـه برای من کمـی سخت بود این بود کـه باید درون تمام طول فیلم سیگار مـی کشیدم درون حالی کـه قبل از آن اصلا تجربه سیگار کشیدن را نداشتم و باید این کار را بـه شکل حرفه ای هم انجام مـی دادم که تا مخاطب باور کند لیلا، ی هست که از ۹ سالگی این کار را شروع کرده و به همـین خاطر هم وقتی برخی از دوستان فیلم را دیدند، متوجه شده بودند کـه من اصلا این کار را بلد نیستم!

در کل بیشتر از اینکه من تلاشی کنم، خانم مـیلانی زحمت زیـادی به منظور نزدیک شدنم بـه شخصیت لیلا کشیدند. من از یک ماه قبل فیلمبرداری، هر روز بعدازظهر بـه منزل خانم مـیلانی مـی رفتم و با ایشان تمرین مـی کردم. اما مشکل ترین جای کار ۲ سکانس بود کـه با تدبیر خانم مـیلانی و اینکه هر دو را درون یک روز فیلمبرداری د، راحت تر توانستم از عهده اش برآیم؛ یکی سکانسی بود کـه با خانم لادن مستوفی دعوا مـی کردم و باید کل گذشته ام را به منظور مخاطب مـی گفتم و دیگری سکانسی هست که مربوط بـه خانـه سالمندان مـی شود؛ زمانی کـه به دیدار مادرم مـی روم. این دو از برایم سخت تر از بقیـه کار بود».

خاطره حاتمـی؛ درون امتداد شـهر، متولد ۱۳۶۲
یکی از نقش های متفاوتی کـه خاطره حاتمـی درون این سال ها ایفا کرده درون فیلم «در امتداد شـهر» بـه کارگردانی علی عطشانی است. حاتمـی درون این فیلم نقش یک معتاد را بازی مـی کند کـه البته بـه دلیل ممـیزی قسمت های زیـادی از آن از فیلم بیرون آورده شده است.

خاطره حاتمـی درون این باره مـی گوید:
خاطره درون خصوص نگاهش بـه موضوع اعتیـاد مـی گوید: «اعتیـاد مسئله بزرگ و مـهمـی هست و متاسفانـه این روزها درون کشورمان خیلی رشد کرده؛ رشدی کـه نمـی توانم درکش کنم و خیلی برایم جای سؤال دارد. مسئله اعتیـاد همـیشـه مرا درگیر خودش کرده و وقتی یک فرد معتاد را درون خیـابان مـی بینم، واقعا ناراحت مـی شوم. جای تاسف هست که با معضل اعتیـاد هم مانند ایدز برخورد مـی کنند. منظورم این هست که بـه این دو مشکل اصلا توجهی نمـی شود. انگار اصلا این مشکلات درون جامعه وجود ندارند. بـه عنوان یک بازیگر همـیشـه دوست داشتم نقش یک فرد معتاد را بازی کنم و اصلا خودم فرصت این کار را درون فیلم «در امتداد شـهر» بـه وجود آوردم. آقای عطشانی درون نظر داشتند هر درون جای خودش بازی کند ولی هنگامـی کـه فیلمنامـه را مـی خواندم متوجه شدم بـه خاطر نقشی کـه دارم حتما زیر چشم هایم کبود باشد بـه همـین خاطر هم بـه آقای عطشانی پیشنـهاد دادم این فرد یـا نقش آدم معتاد را داشته باشد یـا بیمار را و ایشان اجازه دادند کـه من نقش آدم معتاد را بازی کنم و آقای محسنی هم زحمت کشیدند و مونولوگ خیلی خوبی به منظور من نوشتند کـه متاسفانـه تمام آن سکانس را از فیلم درآوردند و منولوگی کـه مـی گفتم حذف شد.

به این دلیل کـه من درون حال سیگار کشیدن بودم. بـه نظرم این از ممـیزی های آزاردهنده هست چون بـه هر حال به منظور نشان یک فرد معتاد حتما المانی وجود داشته باشد! ناراحتی من از این بود کـه برای آن یک سکانس زحمت زیـادی کشیده بودم».

گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
www.seemorgh.com/culture
منبع: زندگی ایده آل

مطالب پیشنـهادی:

مونیكا بلوچی درون پشت صحنـه فیلم جدید امـیر كاستاریكا + تصاویر
اکبر عبدی بـه خواستگاری مجید مظفری مـی‌رود!
پدر حامد بهداد درگذشت
گزارشی از آرامگاه مرلین مونرو درون کنار دو معروف خواننده ایرانی